Prawnik Marcin Radel

Sprawy o zachowek

Zachowek jest instytucją prawną mającą chronić interesy osób najbliższych spadkodawcy (przede wszystkim małżonka i dzieci spadkodawcy) przed sytuacją, w której spadkodawca bez istotnego powodu pozbawia te osoby udziału w majątku spadkowym po sobie.

Nie tak rzadko zdarza się, iż spadkodawca przeznacza w testamencie spadek po sobie osobom spoza kręgu rodzinnego albo tylko jednemu członkowi najbliższej rodziny (np. małżonkowi czy jednemu z dzieci) zupełnie ignorując innych (np. pozostałe dzieci). Osobom tym przysługuje prawo do zachowku. W ten sposób mogą one uzyskać równowartość części majątku spadkowego, który otrzymałyby przy dziedziczeniu ustawowym.

Orzecznictwo Sądu Najwyższego rozciągnęło ochronę jaką zapewnia zachowek także na określone przypadki dziedziczenia ustawowego. Ma to miejsce w sytuacji, gdy mimo powołania do dziedziczenia, spadkobiercy faktycznie nie otrzymują nic ze spadku albowiem cały albo prawie cały spadek został przez spadkodawcę przed śmiercią podarowany określonej osobie lub osobom (np. tylko niektórym spośród dzieci spadkodawcy).

Zachowek nie przysługuje osobom, które zostały przez spadkodawcę skutecznie wydziedziczone. Wydziedziczenie musi zostać dokonane w testamencie i może nastąpić tylko z określonych przyczyn wskazanych w Kodeksie cywilnym.

Regulacje prawne

Regulacje prawne dotyczące zachowku są dosyć skomplikowane. Dotyczy to w szczególności sposobu ustalania jego wysokości, w tym kwestii doliczania darowizn dokonanych przez spadkodawcę za jego życia. Wielokrotnie określone problemy rodzi także kwestia wydziedziczenia.

Uwzględniając powyższe warto, aby oceną czy przysługuje nam zachowek i w jakiej wysokości, a także prowadzeniem sprawy sądowej o zachowek zajął się profesjonalny prawnik – adwokat.